Από τον Δρ. Θάνο Λουκέρη

Η «Δεύτερη Καρδιά» του σώματος

Οι μύες της γάμπας αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους μηχανισμούς υποστήριξης της καρδιάς. Κάθε φορά που περπατάμε, ανεβαίνουμε σκάλες ή στεκόμαστε στις μύτες των ποδιών, οι γάμπες συσπώνται και λειτουργούν σαν φλεβική αντλία, προωθώντας το αίμα προς τα πάνω, ενάντια στη βαρύτητα. Γι’ αυτό συχνά ονομάζονται «δεύτερη καρδιά», καθώς βοηθούν στη φυσιολογική επιστροφή του αίματος από τα πόδια προς τον θώρακα.

Τι συμβαίνει όταν οι μύες αδυνατίζουν

Όταν η μυϊκή μάζα των ποδιών μειώνεται –λόγω καθιστικής ζωής, ακινησίας, ηλικίας ή σαρκοπενίας– η μυϊκή αντλία δυσλειτουργεί. Το αίμα αρχίζει να λιμνάζει στα κάτω άκρα, αυξάνοντας την πίεση μέσα στις φλέβες. Αυτή η πίεση μεταφέρεται σταδιακά προς τα πάνω, επιβαρύνοντας τη δεξιά κοιλία της καρδιάς, η οποία πρέπει να δουλέψει πιο δυνατά για να διακινήσει το αίμα προς τους πνεύμονες.

Πώς αυτό οδηγεί σε καρδιακή ανεπάρκεια

Η χρόνια φλεβική στάση και η αυξημένη κεντρική φλεβική πίεση δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο:

• η δεξιά κοιλία καταπονείται διαρκώς,
• κουράζεται,
• μειώνεται η αποτελεσματικότητά της,
• και σταδιακά επηρεάζεται και η αριστερή κοιλία.

Με την πάροδο του χρόνου, η καρδιά χάνει μέρος της ικανότητάς της να αντλεί επαρκώς αίμα – και αυτό μπορεί να καταλήξει σε καρδιακή ανεπάρκεια.

Ο ρόλος της σαρκοπενίας στην αποδυνάμωση της καρδιάς

Μετά την ηλικία των 30, ο οργανισμός χάνει φυσιολογικά 1–2% μυϊκής μάζας κάθε χρόνο. Η διαδικασία αυτή, γνωστή ως σαρκοπενία, επιταχύνεται από μειωμένες ορμόνες, βιοχημικές ανεπάρκειες και έλλειψη άσκησης. Η απώλεια μυών δεν επηρεάζει μόνο τα πόδια αλλά και τον ίδιο τον καρδιακό μυ, μειώνοντας την ενεργειακή του απόδοση.

Σημάδια ότι Η μυϊκή αντλία δεν λειτουργεί σωστά

• Οίδημα στους αστραγάλους ή στις γάμπες
• Κιρσοί και φλεβική διάταση
• Πόνος, βάρος ή κόπωση στα πόδια
• Μειωμένη αντοχή στο περπάτημα
• Αίσθημα εύκολης κόπωσης σε όλο το σώμα

Αυτά δεν είναι απλώς τοπικά προβλήματα των ποδιών· αποτελούν ένδειξη ότι η κυκλοφορία δυσκολεύεται και η καρδιά επιβαρύνεται.

Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε την καρδιά μέσω των ποδιών

Η ενδυνάμωση των ποδιών είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές και φυσικές παρεμβάσεις για την αποφόρτιση της καρδιάς.

1. Τακτική και συστηματική κίνηση

Η κίνηση είναι «φάρμακο» για την κυκλοφορία.
Περπάτημα 30 λεπτά την ημέρα, ποδήλατο, ανεβοκατέβασμα σκάλας και ήπια ενδυνάμωση ενεργοποιούν τη φλεβική αντλία και μειώνουν τη φλεβική πίεση.

2. Στοχευμένη ενδυνάμωση γάμπας και μηρού

Ασκήσεις όπως άρση στις μύτες, καθίσματα, προβολές και κυκλικές κινήσεις ποδοκνημικής αυξάνουν τη μυϊκή μάζα και επαναφέρουν τη δύναμη της μυϊκής αντλίας.

3. Ιατρική παρέμβαση όταν υπάρχουν συμπτώματα

Σε περιπτώσεις οιδημάτων, κιρσών ή έντονης κόπωσης των ποδιών, απαιτείται αξιολόγηση για πιθανή φλεβική ανεπάρκεια ή καρδιολογική επιβάρυνση.

Ο Ρόλος της εξατομικευμένης θεραπείας και της μεταβολομικής

Η αποκατάσταση της μυϊκής υγείας δεν περιορίζεται μόνο στην άσκηση.
Μέσω στοχευμένων εργαστηριακών αναλύσεων (μεταβολομικών) εντοπίζονται βιοχημικές ελλείψεις σε μικροθρεπτικά συστατικά που επηρεάζουν:

• Την παραγωγή ενέργειας
• Τη μυϊκή σύσπαση
• Τη λειτουργία του καρδιακού μυ
• Την πρωτεϊνοσύνθεση

Με τη συμπλήρωση αυτών των ελλείψεων:

• βελτιστοποιείται ο ενεργειακός μεταβολισμός,
• αυξάνεται η μυϊκή μάζα,
• μειώνεται η κόπωση,
• και ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει σε τακτική άσκηση με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση της «δεύτερης καρδιάς».

Η σημασία της μυϊκής υγείας για την καρδιά

Η καρδιακή υγεία δεν εξαρτάται μόνο από το ίδιο το όργανο, αλλά και από τη στήριξη που λαμβάνει από το μυοσκελετικό σύστημα.
Δυνατά πόδια σημαίνουν αποτελεσματική κυκλοφορία, λιγότερη επιβάρυνση για τη δεξιά κοιλία και καλύτερη συνολική καρδιαγγειακή απόδοση.

Πηγές:

https://physoc.onlinelibrary.wiley.com/…/expphysiol…

https://www.gymaholic.co/…/why-calf-muscles-are-your…

https://www.forestfootandhealth.com/blog…/second-heart

https://www.today.com/…/what-is-the-second-heart…

#Ανεπάρκεια #Καρδιά #Λουκέρης #Φλέβες #Αγγεία #Καρδιολογία #Μεταβολομική