Σε μια από τις πιο ιστορικές γωνιές της Θήβας, η μνήμη των προσφύγων της Μικράς Ασίας ζωντανεύει μέσα από τον μοναδικό μικρασιατικό συνοικισμό που έχει διασωθεί στην Ελλάδα. Εδώ η ιστορία συναντά τον πολιτισμό, και η ανάμνηση των προσφύγων γίνεται ζωντανή εμπειρία για κάθε επισκέπτη.

Ο Ηλίας Τραμπάκουλος, Πρόεδρος της Ένωσης Μικρασιατών Θήβας, μας ξεναγεί μέσα από την προσωπική του εμπειρία και τα σχέδια για την αναβίωση αυτού του ιστορικού χώρου.

«Είναι τιμή μου να είμαι Πρόεδρος της Ένωσης Μικρασιατών Θήβας. Ελπίζω όσα θα ακούσουν οι φίλοι μας στο Μόναχο και όχι μόνο, ίσως να ξυπνήσουν μνήμες από τις εποχές που έζησαν στην Ελλάδα οι πρόγονοί τους», λέει ο κ. Τραμπάκουλος.

Η Ιστορία του Μικρασιατικού Συνοικισμού της Θήβας

Ο προσφυγικός συνοικισμός της Θήβας δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1920, όταν μικρασιάτες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην περιοχή με κρατική πρόνοια. Τα μικρά σπιτάκια αποτέλεσαν καταφύγιο για οικογένειες που, παρά τις δυσκολίες, κατάφεραν να ενσωματωθούν γρήγορα στην τοπική κοινωνία, προσφέροντας πολιτισμό, ζωντάνια και χρώμα στην πόλη.

«Ήταν ένας χώρος γεμάτος ζωή, παιχνίδια και αλληλεγγύη», θυμάται ο κ. Ηλίας με νοσταλγία.

Σήμερα: Προσπάθειες Αναβίωσης και Πολιτισμού

Η συνοικία, αν και παραμελημένη, εξακολουθεί να εκπέμπει ζωντάνια μέσα από τις δραστηριότητες της Ένωσης Μικρασιατών Θήβας.

«Θέλουμε να δώσουμε ζωή στον χώρο και να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορία μας. Όταν περπατάς μέσα στη συνοικία, ακόμη και με τις δυσκολίες, φεύγεις πιο ελαφρύς», καταλήγει ο πρόεδρος.

Η κυρία Ελένη θυμάται τις Κυριακές, όταν οι γειτονιές γεμίζανε με μυρωδιές από φρεσκοψημένα κουλούρια και γέλια παιδιών που έτρεχαν γύρω από τις αυλές. Ο παππούς Δημήτρης, με τα χέρια γεμάτα σημάδια από τη δουλειά στα χωράφια, αφηγείται πώς οι γείτονες μοιράζονταν το φαγητό και τα ρούχα τους, σαν μια μεγάλη οικογένεια που η μοίρα είχε σμίξει κάτω από τις στέγες των μικρών σπιτιών. «Ήταν ένας κόσμος γεμάτος ζωή, γέλια παιδιών και αλληλεγγύη», λέει ο κ. Τραμπάκουλος.

Όμως τα χρόνια πέρασαν και η ζωή αυτή έχει σβήσει. Οι δρόμοι έμειναν σιωπηλοί, τα σπίτια εγκαταλελειμμένα, και η μνήμη της συνοικίας κινδυνεύει να σβήσει πλέον μιά και καλή. Σήμερα, ορισμένα από τα κτήρια στεγάζουν πρόσφυγες από τρίτες χώρες, κάτω από δύσκολες συνθήκες διαβίωσης και προπάντων υγιεινής, ενώ άλλα παραμένουν άδεια, σαν σιωπηλοί μάρτυρες ενός παρελθόντος που ζητά να θυμηθεί.

Παρ’ όλα αυτά, η Ένωση Μικρασιατών Θήβας συνεχίζει να παλεύει για την πολιτιστική αναβίωση της περιοχής: «Όλες οι δραστηριότητές μας γίνονται μέσα στη συνοικία. Φέτος οργανώνουμε ένα εξαήμερο φεστιβάλ, από 29 Σεπτεμβρίου εως 5 Οκτωβρίου, τις “Ιωνικές Μέρες – Παλαιός Συνοικισμός Restart”, με περιπάτους, θεατρικές παραστάσεις, μουσικές εκδηλώσεις, εκθέσεις φωτογραφίας, παρουσιάσεις βιβλίου και προβολές ταινιών. Θέλουμε να δώσουμε ζωή στον χώρο και να κρατήσουμε ζωντανή την ιστορία μας», εξηγεί ο Πρόεδρος.

Η αναβίωση δεν σταματά στον πολιτισμό. Ο κ. Τραμπάκουλος μας δείχνει τα κτήρια που ανήκουν στον Δήμο και εξηγεί τα σχέδια: «Θέλουμε, ο Δήμος Θηβαίων στο μέτρο του δυνατού, να αγοράσει και να αναπλάσει μπλοκ κατοικιών, ώστε να δημιουργηθούν χώροι για φοιτητές και νέους ανθρώπους. Θέλουμε η συνοικία να ξαναγίνει ζωντανή, να σταματήσει η απομόνωση και να ενσωματώσει νέες κοινότητες».

Απέχει μόλις 200 μέτρα από το Μουσείο της Θήβας, αλλά η συνοικία αισθάνεται σαν να κρατάει μέσα της ολόκληρη την ιστορία της πόλης. Παρά τις δυσκολίες – βρόμικα νερά, σκουπίδια, φθαρμένα σπίτια – η ατμόσφαιρά της και η ιστορική της αξία αφήνουν κάθε επισκέπτη με μια αίσθηση συγκίνησης και σεβασμού.

Μελλοντικά Σχέδια και Ανάπλαση

Η Ένωση Μικρασιατών Θήβας προτείνει την αξιοποίηση των 15 οικημάτων που έχει στην κατοχή του ο Δήμος Θηβαίων, με στόχο τη δημιουργία χώρων για φοιτητές και νέους ανθρώπους. Η ιδέα είναι η συνοικία να ξαναγίνει ζωντανή, να σταματήσει η αποκέντρωση και να ενσωματώσει νέες κοινότητες, διατηρώντας ταυτόχρονα τη μνήμη και την πολιτιστική κληρονομιά της περιοχής.

Συμπέρασμα

Ο τελευταίος μικρασιατικός συνοικισμός στην Θήβα δεν είναι απλώς ένα μέρος, είναι μια ζωντανή μνήμη, ένα κομμάτι της ιστορίας που αξίζει να αναδειχθεί και να αναγεννηθεί. Γιατί μόνο μέσα από τη διατήρηση, την ανάδειξη και την ενεργή συμμετοχή της τοπικής κοινότητας, η συνοικία θα συνεχίσει να αφηγείται τις ιστορίες των μικρασιατών προσφύγων, προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία σε κάθε επισκέπτη.

Τις επόμενες ημέρες θα βρείτε αναρτημένη στο κανάλι μας στο youtube ολόκληρη την συνέντευξη. Έωσ τότε περιηγηθείτε στην ιστοσελίδα του σταθμού και απολαύστε την μουσική που διαλέξαμε για εσάς!!!