Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, μια καθοριστική συμφωνία υπογράφηκε στον Νότιο Καύκασο. Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία, δύο χώρες με μακρά και αιματηρή ιστορία συγκρούσεων, κατέληξαν σε ειρηνευτική συμφωνία με αποκλειστική μεσολάβηση των ΗΠΑ. Στο επίκεντρο της συμφωνίας βρίσκεται ο νέος στρατηγικός διάδρομος διέλευσης «Trump Route for International Peace and Prosperity» (TRIPP) — μια οδός που υπόσχεται να αλλάξει όχι μόνο τις εμπορικές ροές, αλλά και την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή.

Η αμερικανική μεσολάβηση: από το παρασκήνιο στο προσκήνιο

Οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν μυστικά, με την αμερικανική διπλωματία να κινείται αθόρυβα αλλά αποφασιστικά. Ο Ντόναλντ Τραμπ, σε ρόλο «αρχιτέκτονα» της συμφωνίας, εμφανίστηκε δημόσια μόνο στο τελικό στάδιο, υπογράφοντας την ιστορική συμφωνία μαζί με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ και τον Πρωθυπουργό της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν.

Η χρονική συγκυρία δεν περνά απαρατήρητη: λίγες εβδομάδες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, μια τέτοια διπλωματική επιτυχία ενισχύει την εικόνα των ΗΠΑ ως παγκόσμιου ρυθμιστή, ενώ παράλληλα στέλνει μήνυμα προς Μόσχα και Τεχεράνη ότι η Ουάσινγκτον έχει τον έλεγχο σε μια από τις πιο ασταθείς γωνιές του πλανήτη.

Τι είναι ο «Trump Route» (TRIPP)

Ο TRIPP δεν είναι ένας απλός εμπορικός διάδρομος. Πρόκειται για μια νέα οδό που θα διευκολύνει τις εξαγωγές ενέργειας και πρώτων υλών από τον Νότιο Καύκασο προς τη διεθνή αγορά, εξασφαλίζοντας στο Αζερμπαϊτζάν απρόσκοπτη πρόσβαση στον θύλακα του Ναχιτσεβάν.

Πρακτικά, ο διάδρομος παρακάμπτει εμπόδια που για δεκαετίες παρεμπόδιζαν την απευθείας επικοινωνία του Αζερμπαϊτζάν με τον θύλακα, περιορίζοντας την επιρροή τρίτων χωρών στην περιοχή.

Συνοδευτικές συμφωνίες: το «κλείδωμα» της αμερικανικής παρουσίας

Η συμφωνία TRIPP συνοδεύτηκε από μια σειρά διμερών συμφωνιών των ΗΠΑ με το Μπακού και το Ερεβάν, που καλύπτουν:

• Ενέργεια – επενδύσεις σε αγωγούς, ανανεώσιμες πηγές και ενεργειακή ασφάλεια.
• Εμπόριο – μείωση δασμών και διευκόλυνση επενδύσεων.
• Τεχνολογία και Υποδομές – ανάπτυξη συστημάτων logistics, ψηφιακών δικτύων και ασφάλειας μεταφορών.

Η στρατηγική αυτή όχι μόνο δημιουργεί οικονομικούς δεσμούς, αλλά «κλειδώνει» την αμερικανική επιρροή για τις επόμενες δεκαετίες.

Παρά την τεράστια γεωπολιτική σημασία της, η είδηση πέρασε γρήγορα και χωρις τη δημιοσιότητα που όφειλε να έχει. Αυτό γεννά το ερώτημα κ μήπως παρόμοιες κινήσεις ετοιμάζονται για το τρίγωνο Ελλάδα – Κύπρος – Τουρκία, όπου οι ενεργειακοί πόροι και οι θαλάσσιες οδοί έχουν εξίσου στρατηγικό βάρος;

Η ιστορία του TRIPP δείχνει πως όταν οι μεγάλες δυνάμεις αποφασίσουν να «ξαναζωγραφίσουν» τον χάρτη, το κάνουν γρήγορα και αθόρυβα — και οι τοπικοί παίκτες είτε προσαρμόζονται είτε μένουν εκτός παιχνιδιού.

Αρθρογραφεί ο Κορνήλιος