Η Αθήνα ξύπνησε από τα χαράματα με εκείνη την παράξενη ηλεκτρισμένη ησυχία που έχει κάθε χρόνο στις μεγάλες της μέρες. Ο ουρανός ήταν ακόμα θαμπός όταν άρχισαν να καταφθάνουν οι πρώτες ομάδες δρομέων στον Μαραθώνα. Άλλοι κουβαλούσαν σακίδια με προμήθειες, άλλοι είχαν τα χέρια στις τσέπες προσπαθώντας να ζεσταθούν, όλοι όμως έμοιαζαν να τραβιούνται προς το ίδιο νοητό σημείο, σαν να τους οδηγούσε μια αόρατη παλιά ιστορία που τους καλούσε να την περπατήσουν ξανά.

Η φετινή διοργάνωση ήταν η μεγαλύτερη που έχει γίνει ποτέ. Πάνω από 73.000 άνθρωποι πήραν μέρος στα δρομικά αγωνίσματα του Σαββατοκύριακου και περισσότεροι από 24.000 στάθηκαν στην αφετηρία της μαραθώνιας διαδρομής. Είναι εντυπωσιακό να το βλέπεις στις ανακοινώσεις, αλλά ακόμα πιο δυνατό να το ζεις. Μια θάλασσα από σώματα, διαφορετικές ηλικίες, εθνικότητες, γλώσσες και λόγους που τους έφεραν εκεί.

Το πρώτο μεγάλο κύμα ξεκινά και για λίγα λεπτά η πόλη μοιάζει να κρατάει την αναπνοή της. Η ιστορική διαδρομή των 42.195 μέτρων δεν είναι απλώς αριθμός. Είναι τόπος. Είναι μνήμη. Είναι ένας δρόμος που ξεκινά από το πεδίο της μάχης του 490 π.Χ. και καταλήγει σε ένα στάδιο φτιαγμένο από μάρμαρο και μνήμη. Όσο κι αν η σύγχρονη πραγματικότητα το απομακρύνει από την αρχική του σημασία, ο Μαραθώνιος παραμένει ένας δεσμός ανάμεσα στο παρόν και στο μύθο του Φειδιππίδη.

Εκείνος, ο ημεροδρόμος που κατάφερε να μεταφέρει το μήνυμα «Νενικήκαμεν» πριν αφήσει την τελευταία του πνοή, έγινε ο σπόρος για να γεννηθεί το αγώνισμα. Χρειάστηκαν δύο χιλιετίες και ένας Γάλλος φιλόλογος, ο Μισέλ Μπρεάλ, για να το μετατρέψει σε άθλημα. Και χρειαζόταν ένας νερουλάς από το Μαρούσι, ο Σπύρος Λούης, για να γίνει θρύλος στους Ολυμπιακούς του 1896. Ο Λούης τρέχει ακόμα στη συλλογική μνήμη, σαν σκιά που συνοδεύει κάθε αθλητή στην κλασική διαδρομή.

Φέτος, ο αγωνιστικός παλμός είχε ξεκάθαρο ρυθμό και αυτός ήταν ο ρυθμός του Παναγιώτη Καραΐσκου. Δεν ήταν η πρώτη φορά που έμπαινε στη διαδρομή για να τη δαμάσει, αλλά ήταν ίσως η πιο ώριμη. Δυνατός, σταθερός, ήρεμος, πήρε το προβάδισμα πριν καν φτάσει το δέκατο χιλιόμετρο. Δεν ήταν απλώς γρήγορος. Ήταν αποφασισμένος. Σαν να είχε κλειδώσει στο βλέμμα του τον στόχο από την προηγούμενη χρονιά.

Η θερμοκρασία ανέβαινε, η υγρασία χτυπούσε, ο νότιος άνεμος έσπρωχνε αντί να βοηθά, μα τίποτα δεν έδειχνε ικανό να τον λυγίσει. Τερμάτισε σε 2:20:10, χρόνος που έμοιαζε σχεδόν ασήμαντος μπροστά στην εικόνα του να μπαίνει στο Καλλιμάρμαρο. Στις γυναίκες, η Ματίνα Νούλα ακολούθησε ένα δικό της, δυναμικό μονοπάτι για να σταθεί στο κέντρο του σταδίου με τον δικό της θρίαμβο, 2:39:28. Συμπλήρωσαν μαζί ένα άτυπο «νταμπλ» για τον Ηρακλή Θεσσαλονίκης, δίνοντας στον σύλλογο μια χρονιά που θα μείνει γραμμένη.

Ο Μαραθώνιος όμως δεν γράφεται μόνο από τους πρώτους. Ξεπηδά και από τις μικρές ιστορίες που αγγίζουν τους γύρω. Φέτος, τέσσερις προτάσεις γάμου έγιναν κατά μήκος της διαδρομής. Τέσσερις άνθρωποι που διάλεξαν τη στιγμή της απόλυτης κόπωσης για να πουν σε κάποιον «θέλεις να συνεχίσουμε τη ζωή μας μαζί;». Ο κόσμος σταματούσε να τρέχει για να δει, να χειροκροτήσει, να κάνει χώρο για το «ναι». Καμία τελετή, κανένα στημένο σκηνικό δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτό το μισό λεπτό ανθρώπινης αλήθειας στη μέση ενός δρόμου.

Αργά το απόγευμα, κι ενώ το φως χρυσαφίζει την πόλη, έρχεται η πιο σιωπηλή, η πιο βαθιά στιγμή κάθε Μαραθωνίου. Ο τερματισμός του τελευταίου. Φέτος ήταν ο Ιωακείμ Υφαντίδης. Μπήκε στο στάδιο σαν άνθρωπος που είχε ολοκληρώσει ψηλά το δικό του προσωπικό έπος. Δεν υπάρχει ήττα σε έναν τελευταίο. Υπάρχει μόνο επιμονή. Η πρόεδρος του ΣΕΓΑΣ, Σοφία Σακοράφα, τον υποδέχτηκε στη γραμμή του τερματισμού, φόρεσε το μετάλλιο στον λαιμό του και άκουσε την απλή αλλά βαθιά φράση του: «Να έχουμε την υγεία μας να μπορούμε να τρέχουμε». Για μια στιγμή, το στάδιο έμοιαζε να σωπαίνει και να συμφωνεί.

Η φετινή διοργάνωση έσπασε ρεκόρ: 19.105 τερματισμοί. Πίσω από κάθε αριθμό υπήρχε ένα πρόσωπο. Πίσω από κάθε πρόσωπο, μια ιστορία. Γέλια, δάκρυα, τραβήγματα, αγκαλιές, πειραγμοί, αναμνήσεις, υποσχέσεις, υπομονή. Ο Μαραθώνιος είναι ένας καθρέφτης που δείχνει ότι ο άνθρωπος μπορεί να ξεπεράσει το ίδιο του το σώμα, αν του δώσεις έναν λόγο να το κάνει.

Και η Αθήνα, κάθε Νοέμβριο, προσφέρει αυτόν τον λόγο. Τον επόμενο Μάρτιο θα δώσει κι άλλον, με τον Ημιμαραθώνιο. Γιατί στην πραγματικότητα, ο Αυθεντικός Μαραθώνιος δεν είναι μια μέρα. Είναι μια ιδέα που απλώνεται όλο τον χρόνο. Είναι μια ιστορία που βρίσκεται σε συνεχή κίνηση. Και όσο υπάρχουν άνθρωποι που θα στέκονται στο Μαραθώνα και θα κοιτάζουν προς την πόλη έτοιμοι να ξεκινήσουν, θα συνεχίζει να γράφεται.