Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής – Γιορτή με ήχους, ρυθμούς και συναίσθημα!
21. Ιουνίου 2025
Plastiras Lake Festival 2025
22. Ιουνίου 2025Η Κατάθλιψη ως Χρόνια Φλεγμονώδης Νόσος Χαμηλού Βαθμού
Η κατάθλιψη δεν είναι απλώς μια ψυχική διαταραχή. Οι νέες επιστημονικές θεωρήσεις δείχνουν ότι πρόκειται και για χρόνια φλεγμονώδη νόσο. Ας δούμε γιατί.
Σύμφωνα με σύγχρονες επιστημονικές θεωρίες, η κατάθλιψη θεωρείται μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος χαμηλού βαθμού, που συνοδεύεται από πολυάριθμες φυσιολογικές διαταραχές. Χαρακτηρίζεται από ενεργοποίηση της κυτταρικής ανοσίας, αύξηση του οξειδωτικού και νιτροδιακού στρες (O&NS), εμφάνιση αυτοάνοσων αντιδράσεων έναντι νεοδιαμορφωμένων αντιγόνων και αντίσταση στην αντιφλεγμονώδη δράση των αντικαταθλιπτικών.
Η φλεγμονή που παρατηρείται στην κατάθλιψη εντοπίζεται σε επίπεδα προφλεγμονωδών κυτοκινών, όπως η TNF-α και η IL-6, οι οποίες δεν υποχωρούν εύκολα, ιδιαίτερα στους μη ανταποκρινόμενους ασθενείς. Αντίθετα, στις περιπτώσεις όπου επιτυγχάνεται ύφεση, παρατηρείται σταδιακή επαναφορά αυτών των δεικτών σε φυσιολογικά επίπεδα, κάτι που ενισχύει τον συσχετισμό φλεγμονής και κατάθλιψης.
Παράγοντες που Ενισχύουν τη Φλεγμονή στην Κατάθλιψη
Η φλεγμονώδης αυτή κατάσταση φαίνεται να επηρεάζεται ή/και να προκαλείται από διάφορους παράγοντες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται:
1. Έλλειψη Μικροθρεπτικών Συστατικών
Η διατροφική ανεπάρκεια είναι συχνό εύρημα σε ασθενείς με κατάθλιψη. Ελλείψεις σε βιταμίνες, μέταλλα και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα συμβάλλουν στη φλεγμονή και στην κακή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Η μεταβολομική ιατρική προσφέρει τα εργαλεία για ακριβή αξιολόγηση αυτών των ελλείψεων μέσω εξειδικευμένων εργαστηριακών εξετάσεων.
2. Παχυσαρκία
Η παχυσαρκία θεωρείται από μόνη της φλεγμονώδης κατάσταση, αφού τα λιποκύτταρα απελευθερώνουν προφλεγμονώδεις κυτοκίνες όπως η IL-6 και ο TNF-α. Επιπλέον, συνοδεύεται συχνά από αντίσταση στην ινσουλίνη, λεπτινοαντίσταση και δυσλειτουργία του άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων (HPA) — όλα παράγοντες που έχουν συνδεθεί με την κατάθλιψη.
3. Κάπνισμα
Το κάπνισμα αυξάνει το οξειδωτικό στρες, προάγει τη φλεγμονή και επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία του εγκεφάλου και του ανοσοποιητικού. Έχει αποδειχθεί ότι σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης, ενώ τα άτομα με κατάθλιψη παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.
4. Εντερικό Μικροβίωμα και Διαρροή Εντέρου
Η βακτηριακή μετατόπιση και η παραγωγή ανοσοσφαιρινών (IgA/IgM) έναντι αρνητικών κατά Gram βακτηρίων σχετίζονται με αυξημένη φλεγμονή στον οργανισμό. Το φαινόμενο του διαρρέοντος εντέρου διαταράσσει την ομοιόσταση του εντερικού φραγμού και επηρεάζει τον άξονα εντέρου-εγκεφάλου, με συνέπειες στην ψυχική υγεία.
5. Αλλεργίες και Αυτοανοσία
Υπάρχει σαφής συσχέτιση μεταξύ ατοπικών διαταραχών (π.χ. άσθμα, ρινίτιδα, έκζεμα) και καταθλιπτικής συμπτωματολογίας, κυρίως λόγω της ανοσολογικής επιβάρυνσης και των αυξημένων επιπέδων IgE. Οι φλεγμονώδεις παράγοντες που εμπλέκονται στις αλλεργίες φαίνεται να εντείνουν την καταθλιπτική συμπτωματολογία.
6. Διαταραχές Ύπνου
Η κακή ποιότητα ή έλλειψη ύπνου επιδρά δυσμενώς στην ψυχική υγεία και έχει συσχετιστεί με αυξημένα επίπεδα IL-6 και TNF-α. Η έλλειψη ύπνου επηρεάζει, επίσης, τον κιρκάδιο ρυθμό, προκαλώντας διαταραχές στην παραγωγή νευροδιαβιβαστών και αυξάνοντας την επιρρέπεια στην κατάθλιψη.
7. Ορμονικές Διαταραχές
Διαταραχές στον θυρεοειδή αδένα, όπως υποθυρεοειδισμός, ή προβλήματα στη λειτουργία των επινεφριδίων (π.χ. μεταβλητά επίπεδα κορτιζόλης) έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση και επιδείνωση της κατάθλιψης. Οι ορμονικές ισορροπίες επηρεάζουν σημαντικά την εγκεφαλική λειτουργία, τη διάθεση και τα επίπεδα ενέργειας.
Η Φλεγμονή ως Κοινός Παρονομαστής Ψυχιατρικών Διαταραχών
Η κατάθλιψη δεν είναι η μόνη ψυχιατρική διαταραχή που σχετίζεται με τη φλεγμονή. Και άλλες καταστάσεις, όπως:
- η διπολική διαταραχή
- η σχιζοφρένεια
- και η διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD)
…μοιράζονται κοινούς φλεγμονώδεις μηχανισμούς, όπως το αυξημένο οξειδωτικό στρες, η αλλοίωση του εντερικού μικροβιώματος και η ανοσολογική υπερδραστηριότητα.
Θεραπεία
Μια αποτελεσματική θεραπεία πρέπει να εστιάζει σε όλους τους παράγοντες κινδύνου της κατάθλιψης.. που προαναφέραμε !!! !
Στόχοι μου σε μια θεραπεία είναι
α) η βελτίωση όλων των παραγόντων κινδύνου της κατάθλιψης …μέσω της εξατομικευμένης ιατρικής και της διόρθωσης σημαντικών ελλείψεων μικροθρεπτικων συστατικών που προκύπτουν απο τον εργαστηριακό ελεγχο του ασθενή παράλληλα με την παρακολούθηση του από ψυχίατρο η ψυχολόγο….
β)Αλλαγή τρόπου ζωής ,και εξατομικευμένη διατροφή που δεν θα επιβαρύνει τους ήδη διαταραγμένους μηχανισμούς της νόσου !!
γ) Είναι σημαντικό οι ασθενείς να ξαναγνωρίσουν από την αρχή το σώμα τους τον τρόπο λειτουργίας του οργανισμού τους,,,τις ιδιαιτερότητες του.,και γενικά τα βαθύτερα αίτια των νοσημάτων τους ώστε να ακολουθήσουν σωστά την θεραπεία και τις οδηγίες !!!
Ποτέ δεν είναι….αργά !!!!
Συμπερασματικά
Η κατάθλιψη δεν είναι απλώς ένα ψυχικό νόσημα, αλλά μια πολυπαραγοντική, φλεγμονώδης και συστημική διαταραχή, η οποία επηρεάζει και επηρεάζεται από το σύνολο του οργανισμού. Η κατανόηση αυτών των μηχανισμών μάς οδηγεί σε μια πιο ολιστική, εξατομικευμένη και αιτιολογική προσέγγιση στην πρόληψη και θεραπεία της.
Δρ Θάνος Λουκέρης
Πηγή: Basant K. Puri, 2014. The Nutritional and Metabolic Causes of Psychiatric and Neurological Disorders: Methods of Clinical Differentiation
