Μέσα στην γεμάτη συγκίνηση αίθουσα του πολιτιστικού κέντρου των Αγίων Πάντων ξεκίνησε χθες το τριήμερο εορτασμού για τα 60 χρόνια του Κρητικού Συλλόγου Μονάχου, του πρώτου πολιτιστικού συλλόγου Ελλήνων στη Γερμανία. Η βραδιά άνοιξε με τις εγκάρδιες ευχές του Αρχιμανδρίτη Γεωργίου Σιώμου, ο οποίος αναφέρθηκε στη σημασία της ενότητας και της παράδοσης για μια παροικία που παραμένει δεμένη και δημιουργική.

Κεντρική στιγμή ήταν η ομιλία του μακροβιότερου προέδρου του Συλλόγου, του Μανώλη Κουγιουμτζή, ο οποίος για τρεις δεκαετίες υπηρέτησε τον σύλλογο και βίωσε από κοντά τη μισή του διαδρομή. Η στιγμή έγινε ακόμη πιο ιδιαίτερη όταν ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος, μια τιμή που ο ίδιος αφιέρωσε σε όλους όσοι πορεύτηκαν στο πλάι του «τριάντα, σαράντα και πλέον χρόνια», όπως είπε.

Ο Μανώλης Κουγιουμτζής γύρισε το κοινό πίσω στον Απρίλιο του 1965, όταν στο Μόναχο μια μικρή ομάδα Κρητών αποφάσιζε να δημιουργήσει έναν χώρο που θα κρατούσε ζωντανά τα ήθη, τα έθιμα και τις αξίες του νησιού τους. Με πρωτοβουλία του αείμνηστου Ματθαίου Καρδαμάκη και τη στήριξη των Μιχάλη Κρασαδάκη, Γιώργη Πετράκη και Γιώργη Τζορακάκη, ιδρύθηκε ο Κρητικός Σύλλογος Μονάχου, ο πρώτος πολιτιστικός σύλλογος Ελλήνων στη Γερμανία.

Στις 14 Οκτωβρίου 1965, στο Exorphaim της Rosenheimer Strasse 240, υπογράφηκε το πρώτο καταστατικό, και πρόεδρος εκλέχθηκε ο Παράσκος Μακρυγιάννης. Στο πρώτο διοικητικό συμβούλιο συμμετείχαν ακόμη οι Στέλιος Γρανδάκης, Γιώργος Τζορακάκης, Νικόλαος Φραγκιαδάκης, Μιχάλης Σκηναράκης και Μανώλης Μανούσος. Από τότε μέχρι σήμερα, δεκάδες άνθρωποι στήριξαν και μεγάλωσαν τον Σύλλογο, πολλοί από τους οποίους μνημονεύτηκαν στην ομιλία: Στέλιος Καντηλιεράκης, Νίκος Βαλαδάκης, Μιχάλης Τσικαλάκης, Μάρκος Πετράκης, Δημήτρης Καντηλιεράκης, Μανώλης Μανουσάκης, Γιάννης Νικηφοράκης, Πέτρος Δερμιζάκης, Κώστας Τσαγιάς και ο Μανώλης Καντηλιεράκης, ο πρώτος χοροδιδάσκαλος του Συλλόγου.

Από το βήμα, ο Μανώλης Κουγιουμτζής μίλησε όχι μόνο για την ιστορία, αλλά και για την ψυχή του Συλλόγου. Θύμησε τις δεκαετίες των γλεντιών με τις λύρες και τα λαούτα των Κρασαδάκη, Κουσμαδάκη, Παντερή, Γιάννη Κωνσολάκη, Γιάννη Μαρκάκη και Γιάννη Αγγελάκη. Μίλησε για τον Πεντοζάλη που «αντηχούσε στις ερπύστρες του Μονάχου» και για τις παρέες που έγιναν οικογένειες γύρω από ένα τραπέζι κρασί και τσικουδιά.

Στάθηκε και στους ανθρώπους που διαμόρφωσαν την πορεία του συλλόγου μέσα στον χρόνο: Μανταλενάκηδες, Μπουρδάκης, Κοσμαγάκης, Μαθιουδάκης, ο καθηγητής Φθενάκης, οι γιατροί Ανδρέας Τιμοράκης και Παρασύρη, η Εμμανουέλα Φραγκιαδάκη, ο Γιώργος Μημαράκης, η Φιλίτσα, η Μαροπάκη, ο Μάρκος Πετράκης, οι Αντωνάκηδες, ο Ξενάκης, ο Σπύρος Φυσαράκης, ο εκπαιδευτικός Μανώλης Χατζάκης που αναδιοργάνωσε τον Σύλλογο το 1982, οι Βασιλάκοι, οι Τσιγουράκηδες, οι Ποταμιανάκηδες, οι Καυκαλάκηδες, ο Γιάννης Επιτροπάκης, Ισαακήδης, Σκουλουδάκης, Καπαδουκάκης, Κυριακάκηδες, Ζερβουδάκης, Φακηδάρης, Δεμιτζάκης, Κοζυράκης, Εύα Τσεγκανά, Αγγελάκης, Μαρίδες, Καλυγιαννάκης, Αννηφαντάκης, Ηρακλής, Γκανάκης, Βενέτικος, Παιδιαδιτάκηδες, Σαλούστρος, Σπαθουράκης, Ξυλούρηδες, Ρουσάκης και τόσοι άλλοι που άφησαν το αποτύπωμά τους.

Ο Σύλλογος δεν περιορίστηκε ποτέ στη διασκέδαση. Η δράση του άγγιξε την εκπαίδευση, την κοινωνική προσφορά, τη συνεργασία με την Εκκλησία, το Γενικό Προξενείο, ελληνικούς και ξένους συλλόγους. Συνδιοργάνωσε φεστιβάλ και εθνικές γιορτές, στηρίζοντας παράλληλα ανθρώπους σε ανάγκη στην Κρήτη και στη Γερμανία. Και πάνω απ’ όλα, έδωσε σε παιδιά και εγγόνια μεταναστών τη δυνατότητα να μάθουν χορούς, μουσική, γλώσσα, ιστορία και να νιώσουν ότι ανήκουν σε κάτι μεγαλύτερο από τα ίδια.

Η ομιλία έκλεισε με συναισθηματική φόρτιση, όταν ο Μανώλης Κουγιουμτζής στάθηκε απέναντι σε ένα πρόσφατο δυσάρεστο γεγονός στην Κρήτη, υπογραμμίζοντας με καθαρή φωνή ότι η πραγματική Κρήτη δεν είναι βία, αλλά τρόπος να ζεις, να αγαπάς, να προσφέρεις.

Μετά τη βράβευση, το μικρόφωνο πέρασε σε ανθρώπους που συνέβαλαν και συνεχίζουν να συμβάλλουν στη ζωντάνια της κρητικής παροικίας. Μίλησαν ο Κυρ Μανώλης Καλογερής, η Αργυρή Παρασύρη, η Λίζα, ο Ανδρέας Μωράκης, ο Γιώργος Καλαϊτζάκης, οι Στέλιος και Γιώργος Μανδαλενάκης, ο ηρωικά νεαρός Γερμανός χοροδιδάσκαλος και λυράρης Ρόμαν(άκης), ο Χρήστος Βέτας, καθώς και εκπρόσωποι των Ελασσονιτών, των Επτανησίων και του Συλλόγου Μακεδόνων.
Οι τοποθετήσεις τους είχαν κοινό νήμα τη μνήμη, την ευγνωμοσύνη και την περηφάνια για το όραμα των ανθρώπων που κράτησαν τον Σύλλογο όρθιο και δραστήριο.

Ακολούθησαν κρητικά εδέσματα και κρασί, ενώ όπως ήταν φυσικό, η παραδοσιακή ρακή είχε την τιμητική της. Η ατμόσφαιρα ζέστανε, οι παρέες άρχισαν να αναμειγνύονται και η βραδιά έκλεισε με όμορφο παλμό, αφήνοντας την υπόσχεση για όσα έρχονται.

Το τριήμερο κορυφώνεται αυτή τη στιγμή με το μεγάλο κρητικό γλέντι στην Augustiner Keller, όπου τη διασκέδαση αναλαμβάνουν ο Αλέξανδρος Παπαδάκης μαζί με τους Νίκο Τρουλινό και Γιώργο Περικλάκη. Το πρόγραμμα ολοκληρώνεται αύριο, Κυριακή, με την επιμνημόσυνη δέηση για το Ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Μονάχου, όπως επιτάσσει η μνήμη και ο σεβασμός στην ιστορία της Κρήτης.

Το τριήμερο συνεχίζεται, όμως η πρώτη βραδιά μάς θύμισε κάτι απλό και δυνατό. Ο Σύλλογος δεν είναι κτήριο ούτε καταστατικό. Είναι άνθρωποι. Είναι οι ιστορίες όσων ξεκίνησαν το 1965 και όσων συνεχίζουν σήμερα. Είναι η ρίζα που ταξιδεύει, αλλά δεν ξεχνά.

Από καρδιάς, χρόνια πολλά στον Κρητικό Σύλλογο Μονάχου και καλή αντάμωση στα επόμενα εξήντα.