Λόγω της κατάστασης που επικρατεί στην Σαντορίνη θυμόμαστε τι έγινε πριν περίπου 70 χρόνια με τον φονικό σεισμό του 1956.

Μετά τις συνχείς σεισμικές δονήσεις στις Κυκλάδες, οι κάτοικοι των νησιών εμφανίζονται ανήσυχοι και προβληματισμένοι για το ενδεχόμενο ενός ισχυρού σεισμού. Οι αρχές βρίσκονται σε πλήρη επιφυλακή, ενώ η Πολιτική Προστασία έχει ανακοινώσει μέτρα προφύλαξης. Παράλληλα, στους γηραιότερους ξυπνούν μνήμες από τον καταστροφικό σεισμό του 1956, μεγέθους 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που προκάλεσε ανυπολόγιστες ζημιές, άφησε πίσω του 53 νεκρούς και περισσότερους από 100 τραυματίες, προκάλεσε τσουνάμι και καταγράφηκε ως ο μεγαλύτερος σεισμός στην Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα.

Ο σεισμός σημειώθηκε στις 9 Ιουλίου 1956, στις 5:11 τα ξημερώματα, με επίκεντρο τη θαλάσσια περιοχή νότια της Αμοργού, στο ανατολικότερο σημείο των Κυκλάδων. Οι μεγαλύτερες καταστροφές εντοπίστηκαν στην Αμοργό και τη Σαντορίνη, ενώ μόλις 13 λεπτά αργότερα ακολούθησε μετασεισμός μεγέθους 7,2 Ρίχτερ, επιδεινώνοντας την κατάσταση.

Ο καθηγητής σεισμολογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Κώστας Παπαζάχος, είχε αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ένας από τους ισχυρότερους σεισμούς του 20ού αιώνα χτύπησε τα ξημερώματα της 9ης Ιουλίου 1956, σχεδόν ισοπεδώνοντας τη Σαντορίνη, προκαλώντας έκρηξη του ηφαιστείου της Θήρας και ένα τεράστιο παλιρροϊκό κύμα».

Ο σεισμός της Αμοργού ήταν ο μεγαλύτερος που καταγράφηκε στον 20ό αιώνα σε ολόκληρη την Ευρώπη, από τα Ουράλια μέχρι το Γιβραλτάρ και από τη Μάλτα μέχρι τη Λαπωνία. Η καταστροφή επιδεινώθηκε από τον ισχυρό μετασεισμό, ο οποίος ολοκλήρωσε το καταστροφικό έργο του κύριου σεισμού.

Το τσουνάμι που έφτασε μέχρι την Καλαμάτα

Οι δύο ισχυροί σεισμοί προκάλεσαν ένα από τα μεγαλύτερα θαλάσσια κύματα βαρύτητας (τσουνάμι) στο Αιγαίο, με το ύψος του να φτάνει τα 25 μέτρα στη νοτιοανατολική ακτή της Αμοργού, τα 20 μέτρα στη βορειοδυτική ακτή της Αστυπάλαιας και τα 10 μέτρα στη Φολέγανδρο. Το φαινόμενο επηρέασε αρκετές περιοχές του Νοτίου Αιγαίου, φτάνοντας εξασθενημένο μέχρι τη Σμύρνη.

Μία γυναίκα στην Κάλυμνο έχασε τη ζωή της από το τσουνάμι, σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, ενώ το κύμα έφτασε μέχρι την Καλαμάτα, όπου προκάλεσε ζημιές και κατέστρεψε μικρές βάρκες στο λιμάνι.

Οι μεγάλες ζημιές στη Σαντορίνη

Στη Σαντορίνη, οι σημαντικότερες καταστροφές σημειώθηκαν στην Οία, τα Φηρά, το Ημεροβίγλι, αλλά και σε άλλους οικισμούς, όπως το Μεγαλοχώρι, ο Πύργος και η Επισκοπή Γωνιάς. Σχεδόν όλα τα δημόσια κτίρια υπέστησαν σοβαρές βλάβες.

Εκτός από τη Σαντορίνη, εκτεταμένες ζημιές καταγράφηκαν σε Αμοργό, Ανάφη, Αστυπάλαια, Ίο, Πάρο, Νάξο, Κάλυμνο, Λέρο, Πάτμο και Λειψούς. Συνολικά, 529 σπίτια καταστράφηκαν ολοσχερώς, 1.482 υπέστησαν σοβαρές ζημιές και 1.750 παρουσίασαν μικρότερες βλάβες.

Η σεισμική δραστηριότητα στο Αιγαίο παραμένει πάντα στο επίκεντρο της επιστημονικής έρευνας, με τους ειδικούς να τονίζουν τη σημασία της πρόληψης και της προετοιμασίας απέναντι σε μελλοντικά σεισμικά φαινόμενα.