Σήμερα, 23 Απριλίου, γιορτάζει κάτι πολύ περισσότερο από ένα αντικείμενο. Γιορτάζει μια ιδέα, ένα συναίσθημα, μια εμπειρία. Γιορτάζει το βιβλίο — εκείνο το πολύτιμο παράθυρο προς τον κόσμο και ταυτόχρονα τον πιο βαθύ μας καθρέφτη. Η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου δεν είναι απλώς μια ευκαιρία να θυμηθούμε τα αγαπημένα μας αναγνώσματα. Είναι μια στιγμή να αναγνωρίσουμε τη δύναμη της γραφής, της ανάγνωσης και της σύνδεσης που μας προσφέρει η λογοτεχνία.

Το βιβλίο είναι ίσως η πιο ανθρώπινη μορφή μαγείας. Σε κάθε του σελίδα κρύβεται ένας κόσμος ολόκληρος, φτιαγμένος από λέξεις που γεννήθηκαν μέσα από ψυχές γεμάτες πάθος, ευαισθησία και ειλικρίνεια. Είναι ο χώρος όπου οι φαντασίες γίνονται απτές, όπου οι ιδέες συναντούν την αθανασία. Κι όμως, κάθε αναγνώστης το ζει διαφορετικά. Το ίδιο βιβλίο μπορεί να γίνει γέφυρα, καταφύγιο, πυξίδα ή καθρέφτης – ανάλογα με το πού βρισκόμαστε στη ζωή μας όταν το ανοίγουμε.

Υπάρχουν βιβλία που διαβάζουμε γρήγορα, σχεδόν βιαστικά. Άλλα τα κρατάμε μήνες, μελετώντας κάθε φράση, κάθε λέξη. Υπάρχουν εκείνα που μας κάνουν να γελάμε μέχρι δακρύων, κι άλλα που μας ραγίζουν την καρδιά. Υπάρχουν βιβλία που διαβάζουμε ξανά και ξανά, σαν προσευχή, σαν ανάμνηση, σαν αγαπημένο τραγούδι που δεν παλιώνει ποτέ. Όμως όλα, μα όλα, μας αφήνουν κάτι πίσω. Ακόμη κι αν δεν το καταλάβουμε αμέσως.

Η Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου καθιερώθηκε από την UNESCO το 1995, όχι τυχαία στις 23 Απριλίου. Είναι η ημερομηνία θανάτου δύο κορυφαίων μορφών της λογοτεχνίας: του Μιγκέλ ντε Θερβάντες και του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Μια ημερομηνία συμβολική, που μας υπενθυμίζει πως η λογοτεχνία δεν έχει σύνορα, δεν έχει γλώσσα, δεν έχει χρόνο. Είναι διαχρονική, παγκόσμια βαθιά ανθρώπινη και είναι μια ευκαιρία να πούμε “ευχαριστώ” στους συγγραφείς που τολμούν να ξεγυμνώσουν την ψυχή τους, στους εκδότες που αγωνίζονται για την ποιότητα και στην κάθε σελίδα που μας άλλαξε λίγο ή πολύ.

Στον σημερινό κόσμο, που κινείται με ταχύτητα και θόρυβο, το βιβλίο παραμένει μια πράξη αντίστασης. Μας καλεί να σταθούμε, να αφουγκραστούμε, να νιώσουμε. Να θυμηθούμε πως υπάρχει χώρος για σιωπή, στοχασμό και ουσία. Είναι μια από τις τελευταίες οάσεις αυθεντικής εσωτερικότητας. Και κάθε φορά που επιλέγουμε να διαβάσουμε, επιλέγουμε την ελευθερία της σκέψης μας.

Η αγάπη για το βιβλίο φυτεύεται συχνά από παιδική ηλικία – μέσα από ένα παραμύθι, μια ιστορία στο κρεβάτι, έναν ήρωα που έγινε φίλος. Και μεγαλώνει μαζί μας. Γίνεται πάθος, ανάγκη, τρόπος ζωής. Κάθε βιβλιοθήκη, μικρή ή μεγάλη, είναι μια απόδειξη ότι ο άνθρωπος εξακολουθεί να αναζητά το βαθύτερο νόημα, πέρα από την επιφάνεια.

Πόσες φορές ένα βιβλίο δεν μας κράτησε συντροφιά σε δύσκολες στιγμές; Πόσες φορές δεν μας βοήθησε να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας ή τον κόσμο γύρω μας; Πόσες φορές δεν κλάψαμε, δεν γελάσαμε, δεν αγαπήσαμε μέσα από τις σελίδες του;

Ας αφιερώσουμε, λοιπόν, τη σημερινή μέρα σε αυτόν τον σιωπηλό σύντροφο που ήταν πάντα εκεί – στις χαρές, στις λύπες, στις μοναξιές και στις ελπίδες μας, ας αφήσουμε για λίγο το κινητό, την οθόνη και την ταχύτητα της καθημερινότητας. Ας χαρίσουμε ένα βιβλίο, ας μοιραστούμε μια αγαπημένη μας πρόταση, ας ξαναδιαβάσουμε κάτι που μας είχε συγκινήσει.

Γιατί στο τέλος, δεν θυμόμαστε πάντα την πλοκή, ούτε όλα τα γεγονότα. Θυμόμαστε πώς μας έκανε να νιώσουμε. Και αυτό είναι η πραγματική δύναμη του βιβλίου: να αγγίζει την καρδιά με τρόπο που μόνο η τέχνη μπορεί.

Χρόνια πολλά, βιβλίο. Ευχαριστούμε που μας κρατάς ανθρώπινους.